Modzel to nadmiernie zgrubiały naskórek, podobnie jak odcisk jest to rodzaj hiperkeratozy. Powstaje w skutek ciągłego ucisku i tarcia powierzchni skóry na stopie, zwykle w okolicach zgrubień kostnych: czyli pod stawami palców, na głowie palucha, na pięcie.
Modzel jest płytki, powierzchowny - zajmuje sporą, czasem nawet kilkucentymetrową powierzchnię. Ma formę owalnej lub jajowatej plamy, o spójnej konsystencji, koloru żółtawego i przerośnięte linie papilarne. Nie posiada rdzenia. Zwykle nie boli i skóra na modzelu ma mniejszą wrażliwość na dotyk, jednak podczas chodzenia, duże i grube modzele mogą boleć - to następstwo uciskania, tym zgrubieniem, nerwów w głębszych warstwach skóry. Ból pojawia się także kiedy modzel pęknie.
Modzel zajmuje powierzchnię większą niż odcisk. Na modzelu widać dobrze linie papilarne Odcisk posiada rdzeń, który uciska nerwy i powoduje ból, modzel rdzenia nie ma. Choć może zdarzyć się przypadek kiedy odcisk umiejscowiony jest pod modzelem. Odciski kapilarne, naczyniowe mają krwawe sine punkty lub smugi – modzel ma jednorodną żółtą, kremową barwę.
Modzele mogą tworzyć się wszędzie tam, gdzie wywierany jest duży nacisk na stopy. Oto najczęstsze przyczyny powstawania modzeli:
- Źle dopasowane obuwie. Zbyt ciasne lub zbyt wąskie powoduje stały ucisk na konkretnym obszarze, a to spowoduje reakcje obronną organizmu – czyli wytworzenie zgrubienia.
- Wady postawy (krzywy kręgosłup), koślawość stóp, platfus itp. Prawidłowo ukształtowana stopa posiada łuki podłużne i poprzeczny. Są one potrzebne do prawidłowej pracy mięśni i wiązadeł. Wszelkie nieprawidłowości w budowie skutkują nierównomiernym naciskiem stopy na podłoże, powodując przy tym większe obciążenie na niektóre obszary stopy i przez to wytworzenie się hiperkeratozy.
- Podobnie jak w przypadku odcisków, nadmierne forsowanie się i przez to zbytnie obciążanie stóp (często połączone z nieprawidłowo dobranym obuwiem) przy uprawianiu sportu.
- Długotrwałe noszenie wysokich obcasów często powoduje rozwinięcie modzeli na palcach stóp w wyniku zbytniego nacisku na ten obszar.
- Chodzenie boso choć posiada swoje walory zdrowotne, ma też i wady – jedną z nich jest powstawanie zgrubień na stopie, czasami przybierających formę modzeli.
Leczenie zależy od przyczyny i objawów powstawania modzelu. Przy prostych i typowych modzelach leczenie polega na usunięciu nagromadzonej skóry oraz wyeliminowaniu przyczyny powstawania.
Stanowczo odradza się samemu usuwania modzeli. Zwykle w domowych warunkach stopy z modzelami moczy się w wodzie i ściera pumeksem lub tarką. To nie jest właściwe postępowanie bo usunie się za dużo naskórka, organizm szybko odbuduje modzel, który będzie twardszy i grubszy. Pumeks i tarka wielokrotnie używane zawierają ogromne ilości wszelakich bakterii i innych patogenów. Jeśli podczas ścierania dojdzie do krwawienia, może to doprowadzić do zakażenia rany. Z tego samego powodu nigdy też nie powinno się samemu wycinać ani usuwać modzeli ostrym przedmiotem.
Z modzelem najlepiej poradzi sobie specjalista czyli podolog. Przede wszystkim taki specjalista ma doświadczenie i wie ile usunąć zbędnego naskórka, ma odpowiednie do tego narzędzia i są one sterylne (lub jednorazowego użytku). Podolog nadmiar naskórka usuwa skalpelem, frezarką wygładza i odpowiednio wykańcza opracowywany modzel. I nie moczy stóp! W przypadku bardzo twardych i grubych modzeli stosuje środki zmiękczające – i wie jak je stosować aby nie narobić szkody na zdrowej skórze. Doradzi jakich kremów pielęgnacyjnych i nawilżających używać po zabiegu. Ponadto podolog, pomoże zdiagnozować przyczynę powstawania modzeli i doradzi sposób postępowania aby modzel nie powrócił.
Jeśli wizyta u podologa z jakiś przyczyn nie jest możliwa lub odległa w czasie, a modzel doskwiera i przeszkadza, można kupić w aptece podkładki ze skóry lub inne produkty na zrogowacenia i modzele. Zastosowanie takich środków tymczasowo pomaga chronić zrogowacenia lub modzele przed podrażnieniami oraz łagodzi ucisk i ból.
A jeśli i wizyta w aptece nie jest możliwa a modzele są bolesne, przykładaj zimne okłady, aby zmniejszyć chwilowo ból i obrzęk, ale nie dłużej niż 20 minut jednorazowo.
- Przede wszystkim jeśli chorujesz na cukrzycę i masz tzw stopę cukrzycową. U osób z cukrzycą może występować brak czucia i bólu, ponadto mogą mieć słabe krążenie krwi w nogach, co utrudnia gojenie ran, łatwiej też o zakażenia modzeli. - Jeśli przyczyną powstawania modzeli jest nieprawidłowa budowa i ustawienie kości. - Jeśli ból spowodowany przez modzel nasila się i są oznaki infekcji czyli: obrzęk, ból, zaczerwienienie, zasinienie, sączenie ropy. - Jeśli występują inne schorzenia powodujące kruchość i delikatność skóry albo powodujące większe ryzyko infekcji. - Jeśli podczas chodzenia ból jest intensywny, a nie wiadomo co go powoduje.
- Noś buty, które zapewniają palcom dużo miejsca ale też nie mogą być zbyt luźne aby stopa się nie ślizgała. Lepsze są buty o większej szerokości i wysokości w obszarze palców. Obuwie najlepiej kupować pod koniec dnia, kiedy stopy są lekko opuchnięte. - Jeśli często miewasz modzele używaj wkładek wyścielających i amortyzujących. Warto w takim przypadku skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiednie obuwie lub wkładki. Zabiegi takie wyrównują siły działające na spód stopy podczas chodzenia i zapobiegnie to tworzeniu się modzeli. - Regularnie przycinaj paznokcie u stóp. Przydługie paznokcie u nóg powodują, że palce naciskają na czubek buta, zwiększając nacisk i tarcie lub nieprawidłowe ułożenie palców w bucie.