Rogowacenie naskórka to proces fizjologiczny i reakcja obronna skóry – powoduje wytworzenie bariery ochronnej. Wytworzone przez organizm komórki powinny się samoistnie złuszczać i z czasem odpadać. Jednak w związku z różnymi czynnikami (tak zewnętrznymi jak i wewnętrznymi) może dochodzić do hiperkeratozy - zaburzenia tego procesu czyli do intensywnego, nadmiernego rogowacenia naskórka na skórze lub do upośledzenia samoistnego złuszczania naskórka.
Hiperkeratoza może dotyczyć większych powierzchni np. stóp, a zwłaszcza pięt tworząc np. pękające pięty i spodniej części przedstopia. Może tez tworzyć niewielkie, gładkie, jednolite struktury o żółtawym zabarwieniu na dłoniach lub stopach np. modzel czy odcisk.
Podłożem zmian ogólnie nazywanych hiperkeratozą mogą być zarówno choroby jak i czynniki zewnętrzne: - źle dobrane obuwie (ciasne, na obcasach, nieprzepuszczające powietrza gumowce itp.) - nadmierne ścieranie polegająca na zbyt częstym lub zbyt dotkliwym usuwaniu nadmiaru naskórka na podeszwie stóp - nadmierna higiena powodująca naruszenie naturalnego pH skóry (detergenty, nieodpowiednie kremy itp.) - nadwaga - stojąca praca powodująca długotrwały nacisk na określone miejsca na stopie - intensywne i długotrwałe uprawianie sportu, co powoduje nadmierne obciążenia i przeciążenia stóp - wady stóp, powodujące niewłaściwy rozkład nacisku ciała na podłoże np.: palce krogulcze, palce młotkowate, palec jeździecki, przekręcony, koślawy, sztywny itp. - uwarunkowania genetyczne i związane z tym choroby np.: rogowiec, rybia łuska - choroby ogólnoustrojowe: cukrzyca, reumatyzm - choroby związane z nadmiernym rogowaceniem: łuszczyca, grzybica hiperkeratotyczna stóp - brodawki wirusowe - zaburzenia krążenia krwi - sucha i nadpotliwa skóra - zatrucie arsenem lub reakcje na leki - rozległe rogowacenia mogą też być objawem nowotworów dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego
Hiperkeratoza zaczyna się jako fizjologiczny proces obronny skóry. Z początku zazwyczaj niewielkie zmiany, zaczynają rozrastać się, doskwierać i boleć. Nie usuwane mogą doprowadzić do stanu zapalnego i mogą przerodzić się w poważny problem uniemożliwiający chodzenie i normalne funkcjonowanie.
Niewielkie hiperkeratozy można próbować usunąć w domu dostępnymi w aptece środkami. Możliwości i przyczyn powstawania zrogowaceń jest jednak tak wiele, że rozsądnie jest udać się do specjalisty np. podologa lub lekarza pierwszego kontaktu.
Podolog jako specjalista chorób stóp, przeprowadzi rozpoznanie i dzięki swojej wiedzy trafniej może zdiagnozować przyczyny i sposób postepowania przy hiperkeratozie. Posiada też niezbędny sprzęt do tego aby usunąć objawy nadmiernego rogowacenia. A w zależności od przyczyn powstawania może pokierować do lekarza odpowiedniej specjalizacji lub jeśli to będzie właściwe, doradzić odpowiednią dietę i profilaktykę.